Een geschiedenis van het moderne Italië *

'Italië is af. Nu moeten de Italianen nog gemaakt worden,' verzuchtte een van de grondleggers van het moderne Italië in 1861. In dat jaar werd de lappendeken van staten, staatjes en onafhankelijke steden verenigd in één staat: het koninkrijk Italië. Hoe profetisch die woorden ook waren, toch is er geen land in Europa waar de burgers zo weinig ophebben met de staat als Italië. Er is wel een staat met alle instituties die daarbij horen, maar de wetgeving wordt gemaakt naar de behoefte van politici, justitie is gepolitiseerd, de belastingmoraal is er laag en corruptie is wijdverbreid. In deze herziene en uitgebreide editie van zijn klassieker laat Jaap van Osta zien hoe dit gebrek aan burgerzin het gevolg is van de geschiedenis van het hedendaagse Italië, en welke invloed die heeft gehad op het huidige functioneren van het land. Hij begint zijn verhaal in 1760, wanneer de eerste serieuze pogingen worden ondernomen Italië te verenigen, en eindigt met de val van Berlusconi in 2011.