Standplaats Istanbul *

In boekpublicaties over Turkije zijn culturele onderwerpen al jaren onderbelicht. De aandacht voor Turkije richt zich bijna exclusief op de politieke actualiteit. Maar we doen een land te kort als we het alleen via zijn politieke actualiteit willen begrijpen. Het is niet toevallig dat Nederlanders en Vlamingen die Turkije bezoeken vaak verbaasd zijn: de Turkse samenleving blijkt veelvormiger en dynamischer dan men denkt op grond van pers en publicaties alleen. Culturele ontwikkelingen, nu en in het verre verleden, bieden een verrassende invalshoek. Ze geven een goed beeld van de diversiteit en de dynamiek van een samenleving, beter dan een beschrijving van het politieke leven alleen dat kan. En dat geldt zeker voor Turkije: door haar geografische ligging is Turkije al eeuwenlang het toneel van intensief cultureel contact. Cultureel, historisch en sociaal-wetenschappelijk onderzoek laat zien hoe de samenleving steeds weer is veranderd en verrijkt door contact met culturen, samenlevingen en religies van elders en van andere tijden. Dat is interessant voor wie nieuwsgierig is naar Turkije. Maar ook voor wie meer in zijn algemeenheid geboeid is door vragen op het gebied van culturele uitwisseling, identiteit, eigenheid en de Ander. 'Standplaats Istanbul' biedt een blik op culturele aspecten van Turkije die bij veel lezers in Nederland en Vlaanderen onbekend zijn. In zesentwintig populairwetenschappelijke artikelen komt een breed scala aan onderwerpen aan bod: van de oorsprong van de landbouw tot het cultureel erfgoed in de oude Istanbulse volkswijk Tophane, van Byzantijnse paleizen en Osmaanse publieke kranen tot Turkse soaps. De Nederlandse en Turkse onderzoekers die de artikelen schreven zijn allen specialisten op hun vakgebied. In een toegankelijke stijl en ondersteund door vele kleurenillustraties vertellen zij over hun vakgebied. 'Standplaats Istanbul', onder redactie van Fokke Gerritsen en Hanneke van der Heijden, verschijnt naar aanleiding van het zestig jaar bestaan van het Nederlands Instituut in Turkije. Fokke Gerritsen is archeoloog en leidt sinds 2006 het Nederlands Instituut in Turkije (Istanbul). Daarnaast is hij als docent verbonden aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij leidt opgravingsprojecten in Turkije en doet onderzoek naar vroege boerensamenlevingen. Als directeur van het NIT stimuleert hij de wetenschappelijke studie van Turkije door de tijden heen. Hij ziet het instituut als ontmoetingsplek voor iedereen die geïnteresseerd is in de geschiedenis, culturen en samenlevingen van de regio. Hanneke van der Heijden studeerde Taal- en literatuurwetenschap aan de Universiteit van Tilburg en Turkse talen en culturen aan de Universiteit Utrecht. Ze deed onderzoek naar tweetaligheid en werkte als docent Nederlands aan de Universiteit van Ankara. Sinds 2000 is ze werkzaam als literair vertaler en tolk Turks. Ze vertaalde romans en korte verhalen van onder andere Orhan Pamuk, Oguz Atay, Ahmet Hamdi Tanpinar.